Ngành ngề truyền thống đầu tiên là phải kể đến ở huyện Phong Điền là nghề điêu khắc mộc Mỹ Xuyên (xã Phong Hoà). Từ xưa, làng nghề này đã phát triển mạnh và thu hút nhiều lao động ở địa phương. Song do những mặt hàng của các doanh nghiệp không thích ứng với cơ chế thị trường, sức cạnh tranh nên nghề này đã dần bị mai một. Trước thực trạng này, UBND huyện Phong Điền đã ra quyết định thành lập cụm làng nghề Mỹ Xuyên và đã thu hút được đông đảo doanh nghiệp ra đời nhằm khôi phục và phát triển nghề truyền thống này. Hiện nay, tại đây có hơn 20 cơ sở sản xuất với gần 200 lao động đang tất bật công việc vì lượng hàng đang được tiêu thụ khá tốt. Theo các chủ cơ sở cho biết, có được công việc ổn định như thế này chính là nhờ huyện Phong Điền quan tâm hỗ trợ vốn vay phát triển nghề, chính sách giao, cho thuê mặt bằng, hỗ trợ học nghề, tìm kiếm thị trường. Bên cạnh đó, huyện còn đầu tư hạ tầng giao thông, điện, hệ thống thoát nước… khá đồng bộ phục vụ tốt cho sản xuất, vận chuyển hàng hóa,... Được biết, hiện nay, mức thu nhập bình quân cho người lao động ở đây khoảng từ 1,5 đến 3 triệu đồng/tháng nên không chỉ thu hút tốt nguồn lao động dồi dào tạo địa phương mà còn thu hút được những thợ giỏi làm ăn xa quay về địa phương làm nghề.
.jpg)
Nghề Mộc Mỹ nghệ
Bên cạnh nghề điêu khắc mộc Mỹ Xuyên, xã Phong Hòa còn có thêm một nghề truyền thống khác đó là nghề gốm Phước Tích. Sau hơn 25 năm mai một, hiện nghề gốm Phước Tích đã được đầu tư khôi phục. Cùng với vết tích một lò gốm cổ cách đây hơn 500 năm, những nghệ nhân gốm cuối cùng còn lại và nhiều sản phẩm gốm tinh xảo như bình vôi, chậu hoa, trách, niêu, bùng binh, ấm tộ... vừa mới được phục hồi. Có được thành công bước đầu này, ngoài sự hỗ trợ của chính quyền địa phương phải kể đến công lao của 4 chàng trai trẻ Nguyễn Phước Tâm, Lương Thanh Hiền, Nguyễn Hoàng Sơn và Hà Vĩnh Phúc.
Đầu năm 2008, bốn người thợ trẻ này mang theo 5 tấn đất lấy từ làng cổ, ra tận Hà Nội, tìm đến làng gốm Bát Tràng để học nghề, quyết tâm khôi phục nghề gốm. Sau 6 tháng học nghề, các anh đem về trình làng những sản phẩm gốm được nặn ra từ chính nắm đất của quê mình. Thế rồi, chính quyền vào cuộc, UBND huyện Phong Điền hỗ trợ xây dựng lò nung ga trị giá 250 triệu đồng, 4 chàng trai vay mượn thêm 200 triệu đồng, bắt đầu thực hiện ước mơ nối nghiệp nghề gốm của cha ông.
Một điều thật phấn khởi nữa cho làng gốm Phước Tích là chương trình phục hồi gốm cổ Phước Tích do tổ chức JICA - Nhật Bản tài trợ đang được tiến hành triển khai. Sản phẩm đầu tiên đã được giới thiệu tại Festival Huế 2012. Điều này hứa hẹn, mở ra cơ hội mới cho gốm Phước Tích.
Nghề Gốm
Rời Phước Tích, đến xã Phong Hải mới thấy hết được không khí vui tươi, hồ hởi của người dân khi thương hiệu “Nước mắm Đảnh Vân - Phong Hải” đã vượt qua các nghề nổi tiếng khác trong vùng như “Rượu Cườm Phong Chương” (xã Phong Chương); “Tương măng Phong Mỹ” (xã Phong Mỹ); “Rượu Okay” (xã Phong Bình)... để dành danh hiệu sản phẩm công nghiệp nông thôn tiểu biểu nhất năm 2011 của huyện do UBND huyện Phong Điền bình chọn; giải ba cấp tỉnh trong hội thi bình chọn sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu và đạt Huy chương vàng tại hội thi hàng Việt Nam chất lượng cao đạt toàn quốc năm 2011.
Nghề làm nước mắm ở Phong Hải là nghề gia truyền, xuất hiện cùng nghề đánh bắt trên biển của người dân xã này. Nước mắm Phong Hải nổi tiếng thơm ngon do được chế biến công phu. Tuy nhiên, nghề này dần dần bị mai một do thiếu thị trường tiêu thụ. Để đánh thức nghề truyền thống này, được sự quan tâm, tạo điều kiện của huyện, nhiều hộ dân đã mạnh dạn bỏ vốn đầu tư khá lớn để sản xuất nước mắm theo đúng quy trình, đảm bảo chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm. Đến nay, nước mắm Phong Hải không chỉ tiêu thụ tốt trong nước mà còn vươn ra thế giới. Một sự kiện thật vui, tháng 3/2011, lô hàng nước mắm Phong Hải đầu tiên đã được xuất sang Mỹ bằng đường thủy. Hiện nay, nước mắm Phong Hải đang nhắm đến thị trường Pháp do nhiều doanh nghiệp phía Pháp đã có gợi ý mua nước mắm thô của Phong Hải để đưa qua Pháp tiếp tục chế biến cho phù hợp với nhu cầu của thị trường…
Bên cạnh các làng nghềtruyền thống nhưđiêu khắc mộc Mỹ Xuyên, Gốm Phước Tích, nước mắm Phong Hải có việc làm thường xuyên, ổn định mà còn rất nhiều nghề khác cũng đang dần hồi sinh. Nghề đan lưới Vân Trình (xã Phong Bình) cũng đang chuyển mình khi có hơn 350 hộ hàng ngày trực tiếp gia công một số công đoạn cho các cơ sở kinh doanh, đem lại thu nhập bình quân khoảng 1,5 triệu đến 2 triệu đồng/tháng/hộ.
Cũng ở xã Phong Bình, nghề đệm bàng ở làng Phò Trạch cũng đang được huyện Phong Điền quan tâm đầu tư thông qua nguồn vốn vay ưu đãi, đào tạo thợ giỏi… Ngoài ra, người dân làm nghề còn được tạo điều kiện để học tập thêm nâng cao tay nghề, phát huy tối đa sáng tạo những kiểu đan mới để làm cho sản phẩm đa dạng, phong phú hơn. Nhờ vậy, hiện đệm bàng Phò Trạch đã sản xuất hơn 50 mẫu hàng đệm bàng cao cấp. Tất cả đều được làm bằng tay, bền và đẹp nên rất được người tiêu dùng ưa chuộng. Đặc biệt, đệm bàng Phò Trạch còn có mặt tại các siêu thị lớn ở Huế. Qua đó, vừa tạo điều kiện cho làng nghề giữ được nghề, đồng thời tạo điều kiện để nghề phát triển cao hơn.
Nghề Đệm Bàng ở làng Phò Trạch
Trong chiến lược phát triển ngành nghề truyền thống của huyện Phong Điền, ông Nguyễn Đại Vui, Chủ tịch UBND huyện Phong Điền khẳng định: “Thời gian qua, bằng sự quan tâm đầu tư rất lớn trong việc khôi phục và phát triển các làng nghề truyền thống của huyện bước đầu đã đem lại nhiều kết quả tích cực. Điều này đã khẳng định được sự đầu tư đúng trọng tâm, trọng điểm của huyện trong việc khôi phục và phát triển các làng nghề. Vì vậy, trong thời gian tới huyện sẽ tiếp tục quan tâm đầu tư hơn nữa để các làng nghề ngày càng phát triển tốt hơn. Việc khôi phục và phát triển các làng nghề vô cùng quan trọng và có ý nghĩa to lớn, bởi qua đó không chỉ giúp cho huyện giải quyết tốt công ăn việc làm, xoá đói giảm nghèo, phục vụ sản xuất, tiêu dùng và xuất khẩu mà còn góp phần giữ gìn, bảo tồn và phát huy bản sắc văn hoá dân tộc của huyện Phong Điền nói riêng, tỉnh Thừa Thiên Huế nói chung”.
Tuy nhiên, để các làng nghề truyền thống ở Phong Điền tồn tại và có “chổ đứng” trên thị trường thì sự quan tâm đầu tư về vốn là hết sức cần thiết. Có làng nghề sử dụng nguồn nguyên liệu sẵn có ở địa phương như đệm bàng, mây tre đan, nhưng cũng có làng nghề sử dụng nguyên vật iệu mà ở địa phương không có hoặc có nhưng kém chất lượng, phải mua ở địa phương khác như mộc mỹ nghệ, lưới... Hơn nữa, đội ngũ lao động cũng phải thường xuyên được nâng cao tay nghề, người quản lý cũng phải có kiến thức về thị trường... lúc đó mới đảm bảo sự tồn tại của một làng nghề.
Có thể nói rằng với sự vào cuộc của các cấp, các ngành và chính quyền địa phương nơi đây trong việc khôi phục và phát triển các làng nghề truyền thống của huyện Phong Điền bước đầu đã đem lại nhiều kết quả khả quan. Điều này đã khẳng định được sự đầu tư đúng trọng tâm, trọng điểm của huyện trong việc khôi phục và phát triển các làng nghề truyền thống trên địa bàn.
Việc khôi phục và phát triển làng nghề truyền thống không chỉ dừng lại ở góc độ phát triển kinh tế mà phải gắn liền với văn hóa dân tộc. Phải đi đôi với việc xây dựng và phát triển nông thôn mới thông qua cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” ở cơ sở để nhằm giữ gìn các thuần phong mỹ tục, bảo vệ môi trường sinh thái... với mục tiêu tăng thu nhập cho lao động và dân cư trong huyện, góp phần xóa đói giảm nghèo và vươn lên làm giàu chính đáng./.
Nguồn : Nguyễn Tiến Dũng (tiendungreporter@gmail.com)
ĐVK. |
.jpg)
.jpg)
