Vừa qua, lần đầu tiên trong lịch sử Huế, TBT Nông Đức Mạnh cùng 13 Ủy viên Bộ Chính trị Ban Chấp hành TƯ Đảng khóa 10 đã về Huế để làm việc với lãnh đạo tỉnh và đã có kết luận số 48 xác định vị trí của Huế là 1 trong 5 đô thị cấp quốc gia ( cùng TP Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Hải Phòng, Cần Thơ); trọng tâm là trong vài năm tới Xây dựng tỉnh Thừa Thiên Huế thành thành phố trực thuộc Trung ương
Từ nhiều tháng nay, ở Huế ai cũng sôi nổi bàn đến “bước ngoặc lịch sử ” Huế trở thành thành phố trực thuộc Trung ương. Người dân náo nức vì hơn 10 năm trước đề án Huế trở thành thành phố trực thuộc Trung ương đã được đưa ra kỳ họp Quốc hội “biểu quyết”, nhưng không thành. Sẽ có Thành phố Huế trong vài năm nữabrVừa qua, lần đầu tiên trong lịch sử Huế, TBT Nông Đức Mạnh cùng 13 Ủy viên Bộ Chính trị Ban Chấp hành TƯ Đảng khóa 10 đã về Huế để làm việc với lãnh đạo tỉnh và đã có kết luận số 48 xác định vị trí của Huế là 1 trong 5 đô thị cấp quốc gia ( cùng TP Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Hải Phòng, Cần Thơ); trọng tâm là trong vài năm tới Xây dựng tỉnh Thừa Thiên Huế thành thành phố trực thuộc Trung ương.Thành phố Huế tương lai sẽ có diện tích gấp 5 lần Huế hiện nay. (ảnh: Khánh Nguyên)Đây là một quyết định sáng suốt, có lợi cho nền văn hóa nước nhà. Ngay sau kết luận của Bộ Chính trị, ngày 17/6/2009 Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã ký quyết định 86/2009/QĐ-TTG ”Phê duyệt Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Thừa Thiên Huế đến năm 2020”, với mục tiêu: “ Xây dựng tỉnh Thừa Thiên Huế sớm trở thành thành phố trực thuộc Trung ương ; một trong những trung tâm lớn, đặc sắc của cả nước về văn hóa, du lịch…”, thành phố Festival của cả nước.Kèm theo Quyết định là “Danh mục chương trình và các dự án ưu tiên nghiên cứu đầu tư từ nay đến năm 2010, tầm nhìn đến năm 2020 của tỉnh Thừa Thiên Huế. Danh mục đó gồm hơn 210 chương trình, dự án và cụm dự án trọng điểm về tất cả các lĩnh vực du lịch dịch vụ, xây dựng, công nghiệp nông nghiệp, văn hóa, môi trường…được ưu tiên đầu tư.Như vậy chỉ vài ba năm tới, tỉnh Thừa Thiên Huế sẽ trở thành Thành phố Huế. Nghĩa là Thành phố sẽ có diện tích 5.053,99 km2, gấp 5 lần Huế hiện nay, dân số 1,135 triệu người, gấp 3 lần hiện nay (số liệu 2005). So với các thành phố lớn của Việt Nam thì Huế đứng thứ 2 về diện tích (sau Hà Nội), thứ 4 về dân số ( sau Hà Nội, TP.HCM, Hải Phòng) với đủ các dân tộc Kinh, Tà Ôi, Vân Kiều, Cơ-tu, Hoa.Vậy diện mạo của Huế lúc đó sẽ ra sao?Theo quy hoạch tổng thể thì nội thị Huế lúc đó sẽ mở rộng theo 4 hướng đông-tây-nam-bắc, mỗi hướng có bán kính từ 12 đến 17 km. Tứ Hạ ở phía Bắc, Phú Bài ở phía Nam, Thuận An ở phía đông và Bình Điền phía tây. Nghĩa là đủ núi rừng, biển, đồng bằng. Còn các huyện ngoại thành là Phong Điền, Quảng Điền, Phú Lộc, Nam Đông, A Lưới. Các đô thị Tứ Hạ, Bình Điền. Thuận An, Phú Bài sẽ được xây dựng hiện đại, để làm vệ tinh cho khu vực Huế cổ, Huế Di sản ở trung tâm.Đại Nội Huế hiện tại. (ảnh: Vanveo)Để thực hiện được điều đó, Bộ Chính Trị và Chính phủ đã đồng ý áp dụng một số cơ chế, chính sách đặc thù để Huế phát triển nhanh, áp dụng cơ chế tài chính, đầu tư cho đô thị loại 1. Quan trọng nhất là hệ thống cầu, đường trong nội thị với hàng chục dự án lớn nhỏ được Trung ương đầu tư vốn ngân sách, vốn ODA, vốn kêu gọi đầu tư của doanh nhân trong ngoài nước… Sẽ có quy hoạch cụ thể và thực hiện từng dự án.
Nghe mà phấn chấn.Nói “trực thuộc trung ương” thì ai cũng mừng. Nhưng nhiều người nhìn lại lịch sử vẫn băn khoăn. Thế cái tên Thừa Thiên sẽ xóa đi sao? Tỉnh Thừa Thiên được đặt tên từ thời Minh Mạng, tồn tại hàng trăm năm. Nay không còn nữa, thật uổng. Thứ nữa đã là đô thị lớn, thì đô cũng lớn mà thị cũng phải tầm cỡ tương ứng. Đô thị có thể xây dựng trong thời gian ngắn, còn từng lớp thị dân, nếp sống thị dân là mối lo lớn nhất. Vì Huế xưa nay như một “đô thị vườn”, nay mở rộng cả tỉnh thành thành phố thì chuyện xây dựng nếp sống thị dân sẽ vô cùng gian nan, phức tạp, đòi hỏi phải có kế hoạch chiến lược giáo dục tỉ mỉ trong vài chục năm.Ngày chia tỉnh Bình Trị Thiên thành 3 tỉnh năm 1989, nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm, lúc đó là phó bí thư tỉnh ủy trực, cùng giới trí thức văn nghệ sĩ Huế đã ra tờ báo Huế ngày nay với mong muốn đây là tờ báo của tỉnh, nhưng báo phát hành được 8 số thì không được chấp nhận vì thiếu mất chữ Thừa Thiên. Vài năm nữa cả tỉnh Thừa Thiên Huế thành thành phố Huế, chắc chắc cái tên báo Huế ngày nay sẽ rất đắc dụng. Lịch sử Huế qua thời gianTrong lịch sử Huế đã từng là Kinh đô, thị xã, thành phố. Ngày 5 tháng 6 năm Thành Thái thứ 11 (ngày 12 tháng 7 năm 1899), vua Thành Thái xuống Dụ thành lập thị xã Huế cùng một lúc với các thị xã Thanh Hoá, Vinh, Hội An, Quy Nhơn và Phan Thiết. Nghĩa là Kinh đô Huế từ thời Tây Sơn - Nguyễn Huệ, đến các triều vua Nguyễn từ Gia Long, Minh Mạng đến vua Duy Tân vẫn chưa được gọi là “đô thị” theo khái niệm phương Tây, lúc đó chỉ mới có Kinh thành thôi.Sau cách mạng tháng Tám 1945, Chính phủ lâm thời của Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ra sắc lệnh số 77 ngày 21/12/1945 quy định Hà Nội, Hải Phòng, Nam Định, Vinh, Huế, Đà Nẵng, Đà Lạt, Sài Gòn đều gọi là thành phố.
Thành phố Hà Nội là Thủ đô, được đặt trực tiếp dưới sự quản lý của Chính phủ Trung ương, còn các thành phố khác đều thuộc quyền của các Kỳ.Năm 1946, chính phủ bãi bỏ các châu, kỳ…, các thành phố đều thành tỉnh hoặc trực thuộc tỉnh. Năm 1956, Chính quyền Sài Gòn ra tờ Dụ số 57A ngày 24/10/1956 thị xã Huế là đơn vị hành chính ngang cấp với tỉnh Thừa Thiên, và tỉnh lị Thừa Thiên đặt ở Huế. Ngày 24/8/2005, thành phố Huế được nâng từ đô thị loại 2 lên đô thị loại 1 trực thuộc tỉnh Thừa Thiên Huế. Như vậy lịch sử Huế đã có thời gian dài là thành phố trực thuộc trung ương. Nhưng thành phố lúc đó nhỏ. Lần “trực thuộc trung ương” này, Huế sẽ thành 1 trong 5 đô thị lớn nhất Việt Nam.
|
